Op de koffie bij Erik Boterdaele
"Siertelers moeten mee met de maatschappij"
Bijna een jaar is Erik Boterdaele uit Wetteren voorzitter van AVBS. Een taak waar hij graag tijd voor neemt. “Ik ontmoet graag nieuwe mensen in de sector en leer graag bij. We moeten mee met de maatschappij, of het nu om duurzaamheid of digitalisering gaat. Als sierteler moet je ook naar buiten durven treden. Zorg ervoor dat je klanten je kennen en dat je producten gevonden worden. Dat geldt voor ieders bedrijf, en ook voor AVBS als sectororganisatie.
Als AVBS-voorzitter is Erik Boterdaele hét gezicht bij uitstek van de organisatie. Zelf is hij gespecialiseerd in het telen van enkele koude teelten, zoals Aucuba, Euonymus, Hebe Addenda, Prunus, Fatsia Japonica, Asparagus en Cordyline op een oppervlakte van 1,8 ha serres en 3,5 ha containervelden.
"Het grootste deel van onze verkoop gebeurt in het najaar. In de periode april-juni hebben we het druk met oppotten, buitenzetten, insnijden, stekken en wijder zetten. Wat in het najaar niet verkocht is, komt weer binnen om te overwinteren en verkopen we verder tot het volgende voorjaar. Er wordt zowel vanuit stek als aankoop van jongplanten gestart. Cordyline en Asparagus zijn een mooie aanvulling op onze teelten, vermits die vooral in het voorjaar worden verkocht."
Opstap naar vast werk
Op het bedrijf werken er momenteel zeven vaste medewerkers, aangevuld met vijf tot zes seizoenarbeiders. “Mijn laatste drie vaste medewerkers zijn begonnen met een plukkaart. Het ene kan dus zeker een opstap zijn naar het andere. Ik maak graag gebruik van het systeem van seizoenarbeid, maar op een gegeven moment werkt het makkelijker om goede medewerkers een vast contract te geven.”
Ook de kleintjes zijn nodig
De vele handen zijn ook nodig. “We stekken zelf veel, maar we leveren ook heel wat aan de retailkanalen. Stickers maken en kleven, foto-etiket aanbrengen, mixkarren samenstellen … daar kruipt allemaal extra arbeid in.” Erik wil zich niet beperken tot leveren aan enkele grote volumeklanten, maar waardeert ook de zogenaamde kleintjes. “Ik denk dat we 250 klanten in ons klantenbestand hebben. Mijn gevoel zegt dat de 80/20-regel goed toepasbaar is op ons bedrijf: 80% van onze omzet komt van 20% van onze klanten. En 20% omzet gaat naar 80% van onze klanten. We hebben klanten die een hele vrachtwagen komen laden, maar we hebben er ook die we maar één of twee keer per jaar zien of nog andere die bijvoorbeeld maar enkele lagen kopen. Ik bedien iedereen met dezelfde glimlach. Je hebt die kleintjes als bedrijf ook nodig. Het zorgt voor risicospreiding.”
Soms ook dagje later
Eriks bedrijf ligt dichtbij Lochristi en kan daardoor vlot gebruikmaken van de vaste transportlijnen naar Nederland. “Het stelt ons ook in staat om nog in te spelen op late vragen. “Niet alles is haalbaar, maar het is belangrijk om te doen wat je zegt en te zeggen wat je wel en niet kan doen. Ik haal mijn neus niet op voor relatief kleine bestellingen, zeker niet als ik in de buurt moet zijn of als de klant die zelf ophaalt. Het is een manier om relaties op te bouwen. Soms bel ik bij een kleine bestelling ook gewoon om te vragen of de levering een dagje later kan. Dat lukt ook vaak.”
Trekker naar markt en telers
Voor Hebe is Erik aangesloten bij telersvereniging Addenda, gespecialiseerd in Hebe en Campanula. De vereniging werkt in hoofdzaak met soorten onder licentie. “Het zijn wat duurdere soorten, maar ze kunnen ook duurder worden verkocht. We laten ons evenmin op prijs uit elkaar spelen”, vertelt Erik. Addenda is een marketingorganisatie die de boer op gaat om producten in de markt te zetten en streeft er daarom ook naar om elk jaar met nieuwigheden te komen. Ook speelt de organisatie milieuvriendelijke teelt uit als troef. “In dat opzicht is Addenda een trekker geweest naar ons als telers. De vraag vanuit Addenda heeft er onder andere voor gezorgd dat ik, naast MPS, ook al enkele jaren GlobalGAP-gecertificeerd ben.
Je moet ervoor zorgen dat je online wordt gevonden.
Mee met de maatschappij
De discussie over de al dan niet meerwaarde van certificering duikt geregeld op in sierteeltmiddens, en ook binnen het overleg in de diverse AVBS-structuren komt het geregeld aan bod. “Ik hoor vaak de redenering dat veel telers al doen wat er voor certificering gevraagd wordt, ook zonder dat het label eraan hangt. Maar dat label dient net om te kunnen borgen wat je stelt te doen. Ik vind het niet nodig dat iedereen perfect de allerkleinste zaken kan afvinken op dergelijke checklists. Maar het is belangrijk dat je kan tonen dat je ermee bezig bent. We moeten als siertelers mee met de maatschappij; we mogen ons niet terugplooien op ons eigen bedrijf en moeten mee evolueren met het hele duurzaamheidsverhaal van vandaag en morgen."
Grote veerkracht
Als bestuurslid van het vroegere VMS – en later duurzaamheidsfonds – toont Erik dat het thema ‘duurzaam telen’ hem nauw aan het hart ligt. Het is een thema dat hij ook de komende jaren nadrukkelijker op de AVBS-agenda ziet komen. Hoewel het aantal bedrijven sterk verminderd is gedurende de voorbije decennia, ziet Erik de toekomst niet pessimistisch in. “De meeste bedrijven die er nu zijn, hebben bewezen goed gerund te worden, met aandacht voor het milieu. Ze staan er voor een reden.”
Nog een evolutie die zich de komende jaren alleen maar zal doorzetten, is volgens Erik de digitalisering. “Klanten komen veel minder langs op het bedrijf. Je moet ervoor zorgen dat je online wordt gevonden. Als ze je teelt ingeven op een databank, moeten ze jouw naam zien. Vroeger werden er misschien te veel eieren in de mand gelegd van bekende kopers. Maar goede producten zullen linksom of rechtsom altijd hun weg op de markt vinden. Degenen die zich het beste kunnen aanpassen, zullen overleven. We moeten niet bang zijn van buitenlandse concurrentie. Elders kunnen ze het echt niet allemaal veel beter of goedkoper dan hier. De cowboys zoals die er vroeger soms waren zijn er grotendeels uit, ook in de handel. Ups en downs zijn altijd eigen geweest aan de sector. De sector heeft altijd een grote veerkracht getoond, al begrijp ik dat de situatie voor sommige teelten al enkele jaren moeilijk is.”
Samen lukt het
Begin december zal Erik kunnen terugblikken op zijn eerste jaar als AVBS-voorzitter. “Ik heb mij mijn beslissing nog niet beklaagd. Het is verrijkend het gezicht te zijn van de Belgische sierteelt. Ik probeer zoveel mogelijk in het veld aanwezig te zijn en zowel bij siertelers, boomkwekers als tuinaanleggers geregeld mijn oor te luisteren te leggen en mensen aan te spreken. De thema’s die op tafel komen, zijn soms echt complex. Ze moeten enkele keren passeren eer je ze helemaal meester bent. Ik ben blij dat ik een beroep kan doen op de voorbereidingen van het AVBS-secretariaat en ook nog te rade kan gaan bij onze vorige voorzitter, Filip Goossens. Ook van de andere bestuursleden ervaar ik veel steun. Als we onze krachten bundelen, kunnen we veel betekenen."
Wie is Erik Boterdaele?
Erik Boterdaele (53) is kweker van tuinplanten in Wetteren. Hij is gespecialiseerd in de teelt van Aucuba, Euonymus, Hebe Addenda, Prunus, Fatsia Japonica, Asparagus en Cordyline.
Sinds vorig jaar is hij algemeen voorzitter van AVBS. Hij is gehuwd met Isabelle Poté en vader van Florian (24), Charlotte (22) en Loïc (19).
