Jan Belaen, op de koffie, foto Davy Coghe

Op de koffie bij Jan Belaen

17 november 2023

"Label biedt de klant extra vertrouwen"

De tuinaanlegsector is geen sector in crisis. Maar dat mag geen excuus zijn om je als sector niet te organiseren. Tuinaannemer Jan Belaen uit Meulebeke wil de fierheid en de vakkennis van de tuinaannemer graag verder uitgedragen zien. “Alle tuinen samen vormen een gigantisch potentieel waarmee we als beheerders heel veel kunnen bijdragen aan biodiversiteit en natuur.”

Jan startte zo’n zestien jaar geleden in de tuinaanleg en het tuinonderhoud. Intussen werkt hij met vijf werknemers. Ongeveer driekwart van het werk bestaat uit particuliere tuinen, het andere kwart uit werk in het openbaar groen. De tuinaanleg is een stabiele sector. “In de coronajaren was er een sterke stijging van de vraag, onder andere naar zwemvijvers en zwembaden”, vertelt Jan. “Dat is daarna weer teruggevallen naar een normaal niveau. De effecten van de oorlog in Oekraïne en de stijgende inflatie waren al bij al beperkt. De planning is bij de meesten goed gevuld, maar forse groei is bij hen evenwel niet aan de orde. Je kan maar je klanten bedienen met de middelen en mensen die je zelf hebt.”

Bomen planten

Als tuinaannemer is de winterperiode eerder een rustige periode, maar dat is bij Jan zeker niet het geval. Naast de tuinaanleg heeft hij immers ook een activiteit in bosaanplantingen. “Met Bomenplanter.be zijn we gespecialiseerd in het aanleggen van groenschermen rond bedrijven en bebossen van percelen. Waar we voor de tuinaanleg en het tuinonderhoud vooral regionaal actief blijven, doen we dat voor het aanleggen van bossen in heel Vlaanderen”, legt Jan uit. Hoewel de activiteiten van Bomenplanter.be niet de hoofdmoot vormen van Jans werk, is het wel een activiteit die in de lift zit.

Jan Belaen, op de koffie, foto Davy Coghe

Een sectororganisatie biedt een houvast voor de thema's die de leden belangrijk vinden.

Eigen mechanisatie

Niet alleen stallen worden vaak voorzien van groenschermen, dat gebeurt ook bij bedrijventerreinen. Andere bedrijven leggen heuse bedrijfsbossen aan als recreatieruimte voor hun personeel of om mee uit te pakken naar hun klanten. “Alles begon met een bedrijventerrein waar 14.000 bomen moesten worden geplant. Daar kwamen we tot de vaststelling dat er eigenlijk weinig geschikte mechanisatie is voor bosaanplantingen. Er waren toen weinigen echt professioneel bezig met bebossen.

Boomkwekers hebben wel machines om bomen te planten op boomkwekerijpercelen, maar wij komen vaak op onbewerkte bodem terecht. Daarom hebben we samen met een constructeur een grondboormachine ontworpen die we doorheen de jaren verder hebben verfijnd. We hebben de machine nu zes jaar en het afgelopen jaar was het eerste waarin we er niet aan gesleuteld hebben. Het is pas door een machine intensief te gebruiken dat je ondervindt waar het net iets beter kan.

Schaarste in autochtoon plantmateriaal

Zowel voor het particulier groen als voor bomen in openbaar groen of bossen werkt Jan bijna uitsluitend met producten van bij ons. Als tussenschakel tussen boomkwekerij en eindconsument heeft hij ook het ‘Plant van Hier’-kwaliteitslabel. Het vastkrijgen van het juiste plantmateriaal is daarmee echter geen vanzelfsprekendheid. “Sinds de coronacrisis zien we elk jaar schaarste op de markt en is autochtoon plantmateriaal van bepaalde soorten later in het seizoen moeilijker te krijgen. In de boomkwekerij is men zich bewust van het probleem, maar dat neemt niet weg dat we soms naar alternatieven moeten grijpen.”

Langdurige samenwerkingen

Groenaanleg en boomkwekerij hebben belang bij elkaars nabijheid. Dat is iets waar Jan allerminst van overtuigd moet worden. “Bijna al het plantmateriaal voor zowel de aanleg als de bosaanplanting wordt aangekocht binnen een cirkel van 10 km rond het bedrijf. Ik probeer altijd rechtstreeks bij de kweker te kopen. Ik werk graag met mensen die met passie en trots heel het traject van hun teelt verzorgen. Het gaat telkens om langdurige samenwerkingen. Zij weten wat voor planten ik zoek, zodat ik nooit voor verrassingen kom te staan. En is er een probleem met een bepaalde levering of een partij die helemaal niet aanslaat, dan spreken we elkaar en komen we samen tot een oplossing.”

Jan Belaen, op de koffie, foto Davy Coghe
In overleg gaan

Ook naar zijn eindklanten toe hecht Jan groot belang aan beroepsfierheid en vakkennis. “Een boom of beplanting mislukt niet zomaar, maar je moet wel de basis respecteren. Als op een bouwwerf de bodemstructuur helemaal is kapotgereden en de teelaarde diep begraven ligt, kan je geen mirakels beloven. Helaas komen we als tuinaannemer meestal te laat om bodemverdichting te vermijden. In de sector van het openbaar groen zien we soms projecten waarbij wordt gekozen voor bomen die niet de nodige ruimte krijgen of die gegarandeerd aanleiding geven tot klachten. In beide gevallen moet je in overleg gaan, onderbouwd aangeven wat wel en niet kan, en vervolgens oplossingen naar voor schuiven. Het is dan aan de opdrachtgever om al dan niet in te gaan op je voorstel, maar ook aan de tuinaannemer om te passen als het niet strookt met zijn eigen principes.”

Groen Gek(l)eurd

Jan gelooft in een opwaardering van het beroep van tuinaannemer en in de rol die een sterke, brede sectorvertegenwoordiging daarin kan spelen. Het kwaliteitslabel GroenGek(l)eurd ziet hij als een ideaal middel om die professionaliteit uit te dragen. “Bedrijven die hun zaken goed op orde hebben, moeten zonder probleem dat label kunnen halen. Het is zelfs een goede oefening voor jezelf en je bedrijf om alles op een rijtje te zetten en te bundelen in één document. Overheden vragen naar certificering. Via dit label kan je aantonen dat je met alle wetgeving in orde bent en dat je een betrouwbare partij bent. Ook klanten die je nog niet kennen weten met dit label welk vlees ze in de kuip hebben.”

Mee aan het stuur

Jan zet niet alleen graag zijn schouders onder het Goedgek(l)eurd-label, maar ook onder de algemene sectororganisatie. Sinds kort is hij samen met Wouter De Smet ondervoorzitter van Groen Groeien, in ondersteuning van voorzitter Claude Veys. “Een sectororganisatie biedt een houvast voor de thema’s die de leden belangrijk vinden. Hoe meer mensen zich binnen de organisatie engageren, hoe meer gewicht we in de schaal kunnen leggen als het gaat over wetgeving en sociaal overleg. Deze thema’s komen sowieso op het bord van de individuele tuinaannemer. De vraag is dan of je gaat samenzitten en mee aan het stuur zit of dat je afwacht tot de dingen van bovenaf worden opgelegd en je vanop de achterbank gewoon moet volgen. Dan vind ik samen aan het stuur zitten een stuk comfortabeler."

Jan Belaen, op de koffie, foto Davy Coghe
Wie is Jan Belaen?

Jan Belaen (40) is tuinaannemer in Meulebeke. Hij ontwerpt tuinen, legt ze aan en onderhoudt ze. Daarnaast is hij ook actief in de sector van het openbaar groen en met Bomenplanter.be in de sector van de bosaanplanting en groenschermen. Jan is gehuwd met zelfstandig kapster Letizia Vanden Broele. Ze hebben een zoon, Victor (7 jaar).