Specifieke AVBS-realisaties in de voorbije vijf jaar
2. Fytosanitaire risicodekking op bedrijfs- en sectorniveau
Twee van de prioriteiten die door het AVBS-presidium geformuleerd werden in 2018 focusten op de fytosanitaire hygiëne op de bedrijven. Enerzijds ging dat over het oprichten van een fytosanitair plantenfonds dat rekening houdt met de diversiteit van de sector en met de haalbaarheid. Anderzijds was er de vraag naar ondersteuning van export buiten de EU (inclusief fytosanitaire maatregelen). Deze twee prioriteiten bleken de laatste vijf jaar verband te houden met elkaar. Een solidair plantenfonds is er – na lang overwegen – niet gekomen. De diversiteit in de sector is té groot op alle vlakken: plantensoorten, rentabiliteit, fytosanitaire bedreigingen … om daarover binnen de sector tot een consensus te komen.
Dat neemt niet weg dat fytosanitaire issues de laatste jaren zeer belangrijk gebleken zijn. De handelsrelaties binnen en buiten de EU zijn voor onze sector van groot belang, net als de fytosanitaire bedreigingen. Dat handel enkel kan als het op een verantwoorde manier gebeurt, daar is de sector zich heel bewust van. Zo trad er eind 2019 een belangrijke Europese verordening in voege, waarbij de hele sector plantenpaspoorten moest implementeren bij elke B2B-transactie binnen de EU. Dat vroeg allemaal grote aanpassingen op de bedrijven. De sector slaagde erin om dit op een professionele manier te integreren in de bedrijfsvoering. De enkele keren dat een organisme gevonden werd en een traceback noodzakelijk was, toonden aan dat de traceerbaarheid via het plantenpaspoort goed verloopt om het probleem zo snel mogelijk in te dijken. Dat geeft vertrouwen en zorgt ervoor dat we een betrouwbare handelspartner zijn en blijven.
3. Implementatie brexit
Aansluitend op de handel buiten Europa kunnen we niet om de brexit heen. Tussen het referendum in 2016 en de effectieve brexit vanaf 2021 heeft de sector een periode van veel voorbereiding – en onzekerheid over wat precies zou komen – doorstaan. Met het Verenigd Koninkrijk (VK) als derde belangrijkste exportmarkt was het heel belangrijk dat de sector zich goed voorbereidde voor ‘het moment’. Nu het VK uit de Europese Unie is gestapt en er dus handel mee moet worden gevoerd als met een ‘derde land’, had dat toch wel een grote impact op de sector. Dankzij de alertheid van de besturen binnen AVBS, het leggen van de juiste contacten met bevoegde instanties en het tijdig signaleren van knelpunten, zijn we er als sector in geslaagd de eerste periode na de brexit goed op te vangen. Een goede samenwerking met VLAM zorgde ervoor dat de initiatieven van die kant uit ook de sierteelt maximaal ten goede konden komen. Denk maar aan het advies van de brexitcoördinator, de incubator en de exportmissie naar het VK.
Ook de komende bestuursperiode zal het cruciaal blijven om de evoluties van de handel naar het VK te blijven opvolgen. Naast de technische mogelijkheid om planten naar daar te brengen, zal de conjunctuur binnen het VK nog een bepalende factor zijn voor de export in die richting. Een recent onderzoek dat via VLAM werd uitgevoerd, bevestigde dat we moeten blijven inzetten op de handelsrelaties met het VK. België heeft een solide reputatie bij de Britse sierteelt- en boomkwekerijhandel. Onze kwaliteit wordt geprezen, maar in het VK is de prijs de belangrijkste factor. Onze nabijheid en uniekheid van sommige producten geven ons een sterke marktpositie.
