Griet en Carl achter een tafel met planten

Op de koffie bij Carl & Griet Vande Maele

30 mei 2024

"De robuustheidsscan stimuleerde ons om na te denken over ons bedrijf"

Plantor, de kwekerij van Carl en Griet Vande Maele–Beernaert uit Koolskamp, is gespecialiseerd in vaste planten. Je vindt er zowat 250 variëteiten. Enkele maanden geleden vroegen ze een robuustheidsscan aan, in het kader van het project ‘Robuuste Sierteelt’. We waren benieuwd wat hen motiveerde en hoe ze de ‘doorlichting’ ervaarden.

Het viel me op dat Carl onmiddellijk Griet betrok toen ik hem belde voor een afspraak. Tijdens ons gesprek zou blijken dat ze het bedrijf leiden als een tweespan en dus ook beiden wat te vertellen hebben. Maar Carl en Griet hebben elk hun eigen verantwoordelijkheden binnen het bedrijf. De teelt is het domein van Carl. Griet volgt bestellingen op, houdt de website bij en heeft bijvoorbeeld ook veel oog voor nieuwe variëteiten. “Wanneer ik van een klant een vraag krijg voor een bepaalde soort die we niet telen, kijk ik na over welke soort het gaat en of het iets voor ons kan zijn. Ik baseer me ook op wat zich afspeelt in bloemenzaken en op de algemene trends.” Mogelijke interessante soorten bekijkt ze met Carl, die bevestigt dat ze ieder jaar wel enkele (voor hen) nieuwe soorten of cultivars uitproberen. “Maar er vallen dus ook soorten weg. Je kan er niet elk jaar nieuwe soorten bijnemen zonder er andere af te bouwen.” Carl en Griet kweken jaarlijks zowat 800.000 planten, wat meer dan één ronde per jaar betekent op de beschikbare oppervlakte. Dat realiseren ze met vier vaste arbeiders en wat jobstudenten tijdens vakantieperiodes.
 

buitenzicht containerveld
binnenzicht serre
binnenzicht serre met planten

Britse markt

Planten in 2 liter pot zijn typisch gericht op de Britse markt. Die is heel anders dan bijvoorbeeld de Franse markt. “De Engelsen zijn echte plantenkenners”, vertelt Griet. “Daardoor gaan veel planten al vroeg in het voorjaar weg.” Carl benadrukt dat ze zorgen dat de meeste van hun planten zowel voor verkoop in tuincentra als voor tuinaanleg kunnen worden gebruikt. “Maar dat gebeurt vooral via onze klanten. We hebben zo goed als geen rechtstreekse verkoop en verkopen sowieso niet aan particulieren.” 

Carl en Griet tussen bloemen

Agrocoach

Op mijn vraag hoe ze ertoe gekomen zijn om na de infovergadering in Oostkamp eind november te beslissen om een robuustheidsscan te laten uitvoeren, reageert Griet dat ze een kleine tien jaar geleden al Agrocoach gevolgd hadden en dat ze de nood voelden om alles nog eens op te frissen. Dat bevestigt Carl volmondig. “We hebben na die vergadering zo goed als onmiddellijk beslist dat we dergelijke kansen moeten meepakken. We hebben indertijd via Agrocoach enorm veel bijgeleerd.” Griet en Carl beginnen samen te vertellen, waarbij ze elkaar geregeld bevestigen: “We plukken daar nog constant de vruchten van.” Een vergadering bij Webos was de aanleiding. “Griet Decru raadde ons aan om het traject samen te volgen”, vertelt Griet. “Omdat er anders een te groot verschil zou groeien tussen ons”, vult Carl aan. “En dat was inderdaad zo”, vertelt Griet. “Na de eerste vergadering was ik niet mee. Het was echt nodig om er zelf bij te zijn op de vergaderingen.” Carl vertelt hoe hij na de eerste vergadering op de terugweg al aan het nadenken was over allerlei zaken in hun bedrijfsvoering. “Als je partner daarin niet mee is, geraak je in een verschillend spoor…het was pittig…we zijn onszelf enkele keren tegengekomen...” Griet geeft de omgang met personeel als voorbeeld. “We hebben vooral geleerd dat het belangrijk is om de medewerkers te betrekken bij de organisatie of veranderingen op de kwekerij.” Carl vult aan met zijn kijk op de ontwikkeling van hun bedrijf: “De ene partner wil daar misschien veel sneller in gaan dan de andere. Tijdens die vergaderingen wordt duidelijk waarom je de ene keer moet doorduwen en de andere keer beter in stapjes werkt. Dan begrijp je mekaar veel beter.” Griet vult aan dat ze toen ook in aanraking kwamen met ‘Lean denken’. Achteraf vond er in onze gilde een vergadering plaats over Lean. Onze zoons luisterden mee en het was opvallend wat ze allemaal hadden opgepikt. Achteraf hebben we allemaal een werkpunt gemaakt van orde.” Carl verduidelijkt dat het niet wil zeggen dat alles nu vlekkeloos verloopt. Het blijft een constant aandachts- en werkpunt. Griet ervaart dat ze werk uitsparen door kleine dingen beter te organiseren: “We hebben bijvoorbeeld een schaduwbord met foto’s van de schaartjes gemaakt. En ze hangen daar nu effectief. Zo hebben we ook de borstels in elke afdeling een eigen kleur gegeven. Dat zijn kleine ingrepen waardoor je tijd uitspaart en die je op die manier veel geld opbrengen. We verfden ook lijnen op de vloer van de werkplaats om aan te geven waar afval, trays, karren,…, moeten staan. Eenvoudige dingen werken soms het best en het geeft meer rust op de werkvloer.”

Carl en Griet bij tafel
Plantor inpotmachine
gevulde potten

Motivatie

Het verhaal maakt duidelijk dat Carl en Griet niet van nul moesten vertrekken voor de robuustheidsscan. Maar het blijft volgens Carl inspanningen vergen. “Het is niet omdat je eens een vergadering of wat cursussen gevolgd hebt, dat je goed zit voor de rest van je dagen. Je moet die kennis af en toe wat opfrissen.” Griet vult aan dat het nu meer om hen draaide: “het commerciële, het communiceren, beursdeelnames,… Er kwam duidelijk naar voor dat het bezoeken van onze klanten ons werkpunt is.” Carl verwijst naar het project ‘Siertelers en Keten Sterk²’ en vertelt dat ze zeker gaan deelnemen wanneer het vervolgproject goedgekeurd is. “We zijn niet de meest assertieve verkopers.” Griet geeft mee dat dit nooit haar stijl zal worden, maar ze zou daar wel graag wat vlotter in worden. “We gaan ook te weinig onze klanten bezoeken. Er komen geregeld klanten op bezoek, maar er zijn nog altijd klanten die we nog nooit gezien hebben.” Carl beaamt dat: “Er is altijd wel een excuus om niet de baan op te gaan: het is te druk, we willen die mensen niet storen,… Wanneer we naar het buitenland gaan, proberen we wel altijd een tweetal klanten te bezoeken. Dit voorjaar is het nog niet gelukt omdat het een heel pittig seizoen was, maar we gaan dit zeker nog in juni doen in combinatie met de Flower Trials.” 

Griet Beernaert

Doorlichting

De doorlichting gebeurde door Patrick Meulemeester en Melanie Van Raaij van het team Ondernemerschap van Boerenbond. Carl vertelt dat ze daar een halve dag voor uittrokken. “Ze overliepen al hun punten, maar niet aan de hand van een vragenlijst. Ze pikten in op wat we vertelden en op het einde was alles verteld.” Er werd geen specifieke voorbereiding gevraagd. “Ze hanteerden wel die taart met zeven robuustheidsthema’s”, vult Griet aan. “Ik vond het goed dat we daardoor gestimuleerd werden om na te denken over ons bedrijf. Het is belangrijk dat we niet stilstaan en dat op alle vlakken.”

Carl Vande Maele

Stof om over na te denken

Carl toont het verslag, dat ze enkele dagen nadien kregen. Dat behandelt heel bondig de verschillende robuustheidsthema’s en geeft wat aanbevelingen mee voor verbeterpunten. “Wat ik goed vind, is dat de kleine minpuntjes en gebreken – die je misschien wel al kent – toch allemaal nog eens neergeschreven worden. Dat zet je toch meer aan om er een werkpunt van te maken. Er zijn ook zaken die we zelf niet zien. Maar je kan later teruggrijpen naar dat verslag en evalueren wat al is aangepakt.” Griet benadrukt dat Patrick en Melanie wel veel tips kunnen geven, maar dat het uiteindelijk aan de bedrijfsleiders is om er iets mee te doen. “Ze geven je een werkinstrument, maar het werkt niet vanzelf. Je bedrijf zal niet veranderd zijn na de doorlichting. Je moet niet verwachten dat alles gaat veranderen, maar alles wat erdoor verandert, is goed. Soms kan je veel bereiken met kleine veranderingen. Dat maakt ook dat je het kan blijven volhouden.” Waarop Carl besluit: “Het motiveert weer. Het geeft je het besef goed bezig te zijn, maar ook een klein duwtje omdat je je realiseert dat er nog enkele specifieke zaken wat beter kunnen.”